Kan een ZZP’er een beroep doen bij de ‘werkgever’ op werk en loon ten tijde van corona?

Een ZZP’er zal de eerste zijn die zonder werk komt te zitten indien een opdrachtgever geen werk meer voor handen heeft. Een ZZP’er is over het algemeen als kwetsbaarder te omschrijven, nu zij geen ontslagbescherming krijgen en ook geen beroep kunnen doen op een WW-uitkering. Momenteel wordt gewerkt aan een versoepeling, waardoor de ZZP’er in een andere positie komt.

Loon vorderen

Zoals hiervoor reeds de orde kwam, heeft een ZZP’er geen recht op ontslagbescherming en kan ook geen aanspraak worden gemaakt op doorbetaling van loon. Dit is in het geval er feitelijk geen arbeidsovereenkomst bestaat. In de praktijk kan het voorkomen dat toch sprake is van een arbeidsovereenkomst door de wijze waarop iemand wordt ingeleend.

Als in de feitelijke situatie de ZZP’er als een werknemer valt te bestempelen, kan aanspraak worden gemaakt op het voortzetten van werk en doorbetaling van loon. Het al dan niet de werkgever kunnen aanspreken, maakt dus een groot verschil. Indien sprake is van een arbeidsovereenkomst, komt de werknemer veel rechtsbescherming toe. De ZZP’er kan stellen dat sprake is van een overeenkomst indien hij zijn arbeidskracht ter beschikking heeft gesteld aan een vaste opdrachtgever.

Om vast te stellen of sprake is van een arbeidsovereenkomst, wordt eerst gekeken naar de benaming die partijen aan de arbeidsverhouding hebben gegeven en de bedoeling die partijen hadden. Daarna wordt gekeken naar de feitelijke uitvoering. Het gaat om een holistische benadering. Deze punten komen aan de orde bij arresten Groen/Schoevers en De gouden kooi.

Bij de beoordeling of sprake is van een arbeidsovereenkomst, worden de volgende elementen bekeken:

• Overeenkomst;
• Arbeid;
• Loon;
• Gezag/ in dienst.

Er moet wilsovereenstemming (overeenkomst) zijn met de partij met wie de ZZP’er stelt een arbeidsovereenkomst te hebben. Indien er nog een persoon tussen deze partijen zit, zal dit een belemmering zijn om te kunnen stellen dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Er moet worden gekeken of de arbeid persoonlijk moet worden verricht. Indien de arbeid zonder toestemming van de ‘werkgever’ door een ander mag worden uitgevoerd, zal dit niet te kwalificeren zijn als een arbeidsovereenkomst. Ook wordt gekeken hoe nauw de ZZP’er betrokken is bij de interne organisatie. Er moet sprake zij van loon, een reële tegenprestatie. Vrijwilligerswerk en fooien kunnen hier niet onder vallen, eveneens als een onkostenvergoeding. Hoe wordt de betaling vormgegeven? Worden er maandelijks facturen opgemaakt of is een uurloon overeengekomen? Ook indien loon bij ziekte en vakantie wordt doorbetaald, zal dit een aanwijzing zijn dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Tot slot moet er een gezagsverhouding bestaan. Dit is in de praktijk soms lastig vast te stellen. In de rechtspraak wordt gesproken over “de mogelijkheid tot het geven van aanwijzingen (instructies) over de inhoud en uitvoering van het werk.” Daarbij kan het een factor zijn om gewicht toe te kennen aan de maatschappelijke positie van partijen.

Wanneer is er dan sprake van een arbeidsovereenkomst?

Als alle elementen zijn nagelopen, moet de balans worden opgemaakt. Per element wordt gekeken of er aanwijzingen zijn die duiden op het bestaan van een arbeidsovereenkomst. Indien sprake is van een ZZP’er die langer dan 3 maanden wekelijk of minimaal 20 uur per maand tegen beloning arbeid heeft verricht, kan hij een beroep doen op artikel 7:610a BW om zijn stellingen kracht bij te zetten. Dit artikel betreft het vermoeden dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. De werkgever kan daarentegen de elementen zoals eerder genoemd ook gebruiken om het tegendeel te bewijzen.

Voordeel ZZP’er

Indien de ZZP’er erin slaagt aan te tonen dat sprake is van een arbeidsovereenkomst, heeft hij wel vergaande ontslagbescherming en kan hij in aanmerking komen voor een WW-uitkering. Het gaat vooral om de feitelijke uitvoering die partijen aan de overeenkomst hebben gegeven.

Klik hier voor de link naar het oorspronkelijke artikel.

Silver Advocaten

Heeft u een vraag over de loondoorbetalingsplicht of een andere arbeidsrechtelijke vraag? Dan dan vrijblijvend contact met ons op.